یبوست مزمن

یبوست مزمن یک اختلال شایع گوارشی است که با اجابت مزاج نادر، دشوار یا ناقص مشخص می شود که برای مدت طولانی ادامه دارد. در حالی که یبوست گاه به گاه یک اتفاق طبیعی است، یبوست مزمن می تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی و رفاه کلی فرد را مختل کند. فیزیوتراپی کف لگن یکی از موثرترین روشهای درمان یبوست مزمن است که با مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی دکتر نصیری – بهترین فیزیوتراپی غرب تهران – می توانید از آن بهره مند شوید.

هنگام ارزیابی بیمار مبتلا به یبوست مزمن، متخصصان معمولاً یک رویکرد جامع را اتخاذ می کنند. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سابقه پزشکی: تاریخچه مفصلی از عادات روده، عادات غذایی، داروها و هر گونه بیماری زمینه ای بیمار به دست می آید.
• معاینه فیزیکی: این شامل معاینه شکمی برای بررسی هرگونه توده یا حساسیت و همچنین معاینه دیجیتالی رکتوم برای ارزیابی تن اسفنکتر مقعد و وجود مدفوع نهفته است.
• آزمایش‌ های آزمایشگاهی: آزمایش‌های خون ممکن است برای بررسی شرایط پزشکی زمینه‌ای مانند اختلالات تیروئید یا کم‌خونی انجام شود.
• مطالعات تصویربرداری: در برخی موارد، آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس شکم، سی تی اسکن یا کولونوسکوپی ممکن است برای ارزیابی ساختار کولون و رکتوم تجویز شود.
• تست‌ های عملکردی: این آزمایش‌ها ممکن است شامل آزمایش‌هایی برای ارزیابی زمان عبور کولون، مانومتری آنورکتال برای ارزیابی عملکرد کف لگن یا دفع مدفوع برای ارزیابی هماهنگی عضلات کف لگن در طول اجابت مزاج باشد.

علل یبوست مزمن

عوامل متعددی می توانند در ایجاد یبوست نقش داشته باشند. این شامل:

رژیم غذایی: رژیم غذایی کم فیبر، مصرف ناکافی مایعات، یا مصرف بیش از حد لبنیات می تواند به یبوست کمک کند.

فقدان فعالیت بدنی: سبک زندگی بی تحرک و ورزش نکردن منظم می تواند باعث کند شدن سیستم گوارشی و منجر به یبوست شود.

داروها: برخی داروها مانند مواد افیونی، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا کلسیم و برخی داروهای ضد افسردگی می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث یبوست مزمن شوند.

اختلالات عصبی: شرایطی مانند بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس یا آسیب نخاعی می تواند بر اعصابی که حرکات روده را کنترل می کنند، تأثیر بگذارد و منجر به یبوست شود.

عدم تعادل هورمونی: عدم تعادل در هورمون های تیروئید یا تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند بر عملکرد روده تأثیر بگذارد و منجر به یبوست شود.

اختلالات روده: شرایطی مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، سرطان کولورکتال یا اختلال عملکرد کف لگن می تواند به یبوست مزمن کمک کند.

بیشتر بخوانید : درمان یبوست مزمن با فیزیوتراپی

علائم یبوست مزمن

علائم یبوست مزمن ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

اجابت مزاج نادر: کمتر از سه بار دفع مدفوع در هفته یکی از شاخص های رایج یبوست مزمن است.

مشکل در دفع مدفوع: زور زدن در حین اجابت مزاج، احساس انسداد رکتوم یا فقط دفع مدفوع کوچک و سفت از علائم شایع هستند.

ناراحتی شکم: نفخ، درد شکم و احساس پری شکم اغلب توسط افراد مبتلا به یبوست مزمن گزارش می شود.

خونریزی رکتوم: زور زدن طولانی مدت در حین حرکات روده می تواند منجر به پارگی های کوچک در مقعد شود و باعث خونریزی جزئی شود.

احساس تخلیه ناقص: احساس اینکه هنوز مدفوع در رکتوم باقی مانده است حتی پس از اجابت مزاج با یبوست مزمن رایج است.

روشهای درمان

درمان یبوست مزمن با هدف رسیدگی به علت زمینه ای و تسکین علائم انجام می شود. این ممکن است شامل ترکیبی از اصلاح سبک زندگی، تغییرات رژیم غذایی، داروها و درمان های رفتاری باشد.

برخی از رویکردهای درمانی رایج عبارتند از:

اصلاحات رژیم غذایی: افزایش دریافت فیبر غذایی از طریق مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات می تواند به نرم شدن مدفوع و بهبود حرکات منظم روده کمک کند.

مصرف مایعات: هیدراتاسیون کافی برای حفظ عملکرد منظم روده ضروری است. نوشیدن آب زیاد در طول روز می تواند به جلوگیری از یبوست کمک کند.

فعالیت بدنی: انجام تمرینات بدنی منظم، مانند پیاده روی یا دویدن، می تواند به تحریک حرکات روده و ارتقای سلامت کلی گوارش کمک کند.

ملین ها: ملین های بدون نسخه یا تجویزی ممکن است برای تسکین کوتاه مدت یبوست توصیه شوند. اینها ممکن است شامل عوامل حجیم ساز، ملین های اسمزی، ملین های محرک یا روان کننده ها باشد.

درمان بیوفیدبک: این روشی است که برای کمک به بیماران برای کنترل بهتر عضلات کف لگن و بهبود هماهنگی در حین حرکات روده استفاده می شود.

داروها: در مواردی که یبوست به دلیل شرایط خاصی مانند IBS یا اختلال عملکرد کف لگن ایجاد می شود، ممکن است داروهایی برای هدف قرار دادن این شرایط زمینه ای تجویز شود.

جراحی: در موارد نادری که یبوست مزمن ناشی از یک ناهنجاری آناتومیک در روده بزرگ یا رکتوم باشد، ممکن است مداخله جراحی ضروری باشد.

درمان یبوست مزمن با فیزیوتراپی کف لگن

فیزیوتراپی کف لگن (PFPT) به عنوان یک رویکرد درمانی ارزشمند در مدیریت یبوست مزمن، به ویژه زمانی که با اختلال عملکرد کف لگن (PFD) همراه باشد، ظهور کرده است. این روش درمانی بر شناسایی و رسیدگی به اختلالات در عضلات کف لگن و ساختارهای مرتبط با یبوست تمرکز دارد.

ماهیچه های کف لگن با حمایت از راست روده و مقعد، کنترل حرکات روده و حفظ خودداری، نقش مهمی در عملکرد روده ایفا می کنند.

فیزیوتراپی کف لگن یک حوزه تخصصی فیزیوتراپی است که بر ارزیابی و درمان اختلالات عضلات کف لگن تمرکز دارد. استراتژی‌های درمانی بر اساس ارزیابی‌های فردی تنظیم می‌شوند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

بازآموزی عضلات:
فیزیوتراپی کف لگن برای درمان یبوست مزمن می تواند شامل تمرین‌هایی برای رفع ضعف یا هیپرتونیک عضلانی باشد. مثلا:

تقویت عضلات کف لگن: ورزش هایی مانند کگل یا تکنیک های بیوفیدبک برای بهبود تون و استقامت عضلات.
تکنیک‌های آرام‌سازی: روش‌هایی برای کاهش هیپرتونیک، مانند تنفس دیافراگمی یا آرامش پیشرونده.
آموزش هماهنگی: آموزش راهبردهایی برای تقویت هماهنگی بین عضلات کف لگن، شکم و مقعد در هنگام اجابت مزاج.

درمان بیوفیدبک:
بیوفیدبک اغلب همراه با فیزیوتراپی کف لگن برای ارائه اطلاعات در زمان واقعی در مورد فعالیت عضلات کف لگن استفاده می شود:

حسگرهایی که در خارج یا داخل قرار می گیرند، بازخورد دیداری یا شنیداری را ارائه می دهند و به بیماران کمک می کنند تا کنترل و هماهنگی موثر انقباضات عضلانی را بیاموزند.

درمان دستی:
برخی از جلسات فیزیوتراپی کف لگن ممکن است شامل تکنیک های دستی برای رهایی از تنش عضلانی یا بافت اسکار باشد مانند تکنیک های رهاسازی نقطه ماشه ای یا رهاسازی میوفاشیال می توانند سفتی و درد عضلات کف لگن را کاهش دهند.

متخصصان ما در مرکز فیزیوتراپی دکتر نصیری در غرب تهران، خدمات تخصصی فیزیوتراپی کف لگن برای درمان یبوست را ارائه می دهند.