فلج صورت یا فلج بلز عارضه ای است که در آن عضلات یک طرف صورت ضعیف و فلج شده و سبب ایجاد ظاهر غیرطبیعی در یک طرف صورت و افتادگی صورت به یک طرف می شود. فلج بلز به دلیل تورم و التهاب در عصب هفتم جمجمهای که عصب صورت یا فاسیال نام دارد و حرکات عضلات صورت را کنترل میکند ایجاد می شود. این عصب وظیفه عصب دهی به حدود 90 درصد عضلات صورت را دارد. بروز اختلال در عصب صورت موجب ضعف یا فلج شدن یک طرف صورت میشود و شایع ترین علت افتادگی صورت است، در مبتلایان به این عارضه در یک سمت از صورت ضعف و از دست دادن تون عضلانی دیده می شود ، این وضعیت همچنین باعث ایجاد ظاهر افتاده در یک طرف صورت می شود.
علائم این بیماری ممکن است یک یا دو هفته پس از یک سرماخوردگی، عفونت گوش یا عفونت چشم رخ دهد ، این علائم معمولا به طور ناگهانی ظاهر می شوند. علائم فلج صورت اغلب به صورت ناگهانی ایجاد میشوند و در سنین 30 تا 50 سال شیوع بیشتری دارد. قرار گرفتن در موقعیت های پراسترس و بارداری از جمله عواملی هستند که ریسک بروز فلج صورت را افزایش می دهند. اگرچه علت اصلی این بیماری تاکنون بطور دقیق مشخص نشده است اما متخصصان عفونت های ویروسی را مهم ترین عامل خطر در بروز این بیماری می دانند.
علائم فلج صورت
- ضعف یا فلج عضلات صورت
- ناتوانی در لبخند زدن
- ناتوانی در صحبت کردن بطور صحیح
- افتادگی صورت در یک سمت آن
- اختلال در تنفس طبیعی
- تورم صورت
- ناتوانی در پلک زدن
- اختلال در بلع غذا
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- حساسیت به صدا
- حساسیت به نور
- افتادگی پلک و ابرو
- کاهش یا افزایش تولید اشک
- افزایش یا کاهش ترشح بزاق
- آبریزش آب از دهان
- مقاومت چشم در برابر بسته شدن
- اختلالات چشایی
دلایل و عوامل خطر
آسیب یا تورم عصب صورت، که سیگنالهایی را از مغز به ماهیچههای صورت میبرد.
آسیب به ناحیه ای از مغز که سیگنال هایی را به ماهیچه های صورت می فرستد.
ضعف عضلات صورت که می تواند در بیماری های عصبی مانند میاستنی گراویس یا برخی از میوپاتی ها و دیستروفی های عضلانی رخ دهد.
در افرادی که سالم هستند، فلج صورت اغلب به دلیل فلج بل است. این وضعیتی است که در آن عصب صورت ملتهب می شود.
سکته مغزی ممکن است باعث فلج صورت شود که به سرعت ایجاد می شود. با سکته مغزی، سایر عضلات یک طرف بدن نیز ممکن است درگیر شوند.
فلج صورت که به دلیل تومور مغزی است معمولاً به کندی ایجاد می شود. علائم می تواند شامل سردرد، تشنج یا کاهش شنوایی باشد.
در نوزادان، فلج صورت ممکن است در اثر ضربه در هنگام تولد ایجاد شود.
علل دیگر عبارتند از:
- عفونت مغز یا بافت های اطراف
- بیماری لایم
- سارکوئیدوز
- توموری که به عصب صورت فشار می آورد
- عوارض جانبی داروها مانند سم بوتولینوم
روشهای درمان فلج صورت
اغلب، هیچ درمانی لازم نیست. علائم اغلب بلافاصله شروع به بهبود می کنند. اما، ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد تا عضلات قوی تر شوند.
اگر نتوانید به طور کامل آن را ببندید، ممکن است پزشک شما به شما قطره های چشمی روان کننده یا پماد چشمی بدهد تا سطح چشم را مرطوب نگه دارد. ممکن است لازم باشد هنگام خواب از چسب چشم استفاده کنید.
گاهی ممکن است از داروها استفاده شود، اما مشخص نیست که چقدر کمک می کنند. در صورت استفاده از داروها، فورا شروع می شوند. داروهای رایج عبارتند از:
کورتیکواستروئیدها، که ممکن است تورم اطراف عصب صورت را کاهش دهند
داروهایی مانند والاسیکلوویر برای مبارزه با ویروسی که ممکن است باعث فلج بل شود
جراحی برای کاهش فشار روی عصب (جراحی رفع فشار) نشان داده نشده است که برای اکثر افراد مبتلا به فلج بل مفید باشد.
فیزیوتراپی فلج بل
فیزیوتراپی یکی از مهمترین بخشهای درمان فلج بل است. این روش درمانی با هدف تقویت عضلات فلج شده صورت و بهبود عملکرد آنها انجام میشود. با انجام تمرینات خاص و منظم فیزیوتراپی، میتوان به بهبود قابل توجهی در علائم فلج بل و بازگشت عملکرد طبیعی عضلات صورت دست یافت.
چرا فیزیوتراپی برای فلج بل مهم است؟
تقویت عضلات فلج شده: تمرینات فیزیوتراپی به عضلات فلج شده کمک میکنند تا قدرت خود را بازیابند و به تدریج بتوانند حرکات عادی صورت را انجام دهند.
بهبود کنترل عضلات: با انجام تمرینات دقیق، بیمار یاد میگیرد که کنترل بهتری بر عضلات صورت خود داشته باشد و از آنها به طور هماهنگ استفاده کند.
کاهش اسپاسم و گرفتگی عضلات: برخی از بیماران مبتلا به فلج بل ممکن است دچار اسپاسم و گرفتگی عضلات صورت شوند. فیزیوتراپی میتواند به کاهش این مشکلات کمک کند.
تسریع روند بهبودی: فیزیوتراپی به طور قابل توجهی میتواند روند بهبودی را تسریع کند و به بیمار کمک کند تا در کوتاهترین زمان ممکن به زندگی عادی خود بازگردد.
تمرینات فیزیوتراپی برای فلج بل شامل چه مواردی است؟
تمرینات فیزیوتراپی برای فلج بل معمولاً شامل حرکات سادهای است که به صورت منظم و تحت نظر فیزیوتراپ انجام میشود. این تمرینات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حرکات صورت: حرکات سادهای مانند بالا بردن ابروها، بستن چشمها، لبخند زدن و باد کردن گونهها.
- ماساژ صورت: ماساژ ملایم عضلات صورت برای بهبود گردش خون و کاهش اسپاسم.
- استفاده از ابزارهای کمکی: استفاده از ابزارهایی مانند چوب خلال دندان یا نی برای تقویت عضلات دهان.
- تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی برای بهبود کنترل عضلات صورت و کاهش تنش.
- لیزر درمانی نیز با کاهش درد و التهاب صورت به تخفیف علائم کمک می کند.
- دیاترمی ، بیوفیدبک ، الکتروتراپی و درای نیدلینگ نیز از دیگر راهکارهای فیزیوتراپی در درمان این بیماری هستند.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی فلج بلز – فیزیوتراپی در غرب تهران – فیزیوتراپی در جنت آباد – فیزیوتراپی در پونک – فیزیوتراپی در شهرک نفت – دکتر فیزیوتراپی – بیوفیدبک در غرب تهران