یکی از بیماری هایی رایج در افراد میانسال وبزرگسال و حتی گاهی هم در جوانان دیده میشود بی اختیاری ادرار میباشد.درمان بی اختیاری ادرار با بیوفیدبک یکی از روش های درمانی این بیمار میباشد که توسط فیزیوتراپیست صورت میگیرد که به تقویت عضلات کف لگن نیز کمک میکند.
بی اختیاری ادرار
منظور از بی اختیار ادرار این hsj که فرد نمیتواند به صورت ارادی به طور کامل نمیتواند وضعیت ادرار خود را کنترل نماید و در اثر عواملی از جمله عطسه کردن،ورزش کردن،سرفه و حتی خندیدن به وجود میآید.ریزش ادرار در این افراد به این علت به وجود میآید که عضلات قسمت سفتی شکمی شان بیشتر از قسمت سفتی عضلاتی که کنترل کننده ادرار نیز میباشد.
علائم بی اختیاری ادرار
در زمان به وجود آمدن بیماری بی اختیار ادرار علایمی که ممکن است بیمار با آن ها روبه رو نیز شود عبارت انداز:
- گاهی اوقات فرد احساس میکند مثانه وی به طور کامل تخلیه نشده است.
- فرد دو بار یا بیشتر در طول شب برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار میشود.
- فرد کنترل ادرار خود را در هنگام بلند کردن اجسام سنگین از دست میدهد.
- گاهی اوقات در هنگام سرفه کردن، عطسه کردن، انجام فعالیت‌های ورزشی یا بازی‌های حرکتی فرد دچار ریزش ادرار می شود.
- فرد برای رسیدن به دستشویی عجله دارد.
- فرد به صورت مکرر به خاطر تصور این موضوع که ممکن است کنترل ادرار خود را از دست بدهد، عصبی میشود.
درمان بی اختیاری ادرار با دستگاه بیوفیدبک
شخصی به نام کگل که متخصص بیماری های زنان و زایمان بود از ابزارها و وسایل الکتریکی به منظور ارزیابی و ایجاد روشی به منظور انقباض ماهیچه های لگن استفاده میکرد،زمان استفاده از بیوفیدبک درمانی برای درمان بی اختیاری ادرار در آن زمان بود.
بیوفیدبک یکی از روش های درمانی برای بی اختیاری ادرار میباشد .این روش درمانی برای تقویت و نیرو قسمتی از ماهیچه لگن که مربوط به قسمت کنترل کیسه مثانه در انسان میشود به کار برده میشود.
در این بیماری بعضی از بیماران که به ابتلای بی اختیاری ادرار فشاری نیز هستند،بیوفیدبک به شما کمک شایانی میکند.در این بیماران ماهیچه های قسمت کیسه مثانه و ناحیه ی ادراری در مقابل فشار کارهایی مثل بلندکردن اشیا،عطسه زدن و خندیدن و… که نمیتوانند مقاومت کنند،نتیجه آن میشود که موجب خالی شدن مثانه نیز میشوند.
بیوفیدبک همچنین در نوعی از بیماری بی اختیاری ادرار به نام بیماری بی اختیاری ادرار فوری نیز میتواند مفید واقع شود،در این نوع از بیماری بی اختیاری ادرار نیز بیمار به صورت پشت سرهم احتیاج فوری وشدید را برای ادرار کردن نیز تجربه مینماید.
بیوفیدبک این آموزش را به شما میدهد تا بتوانید قسمت های خاصی از ماهیچه تان را که مربوط به کنترل ادرار نیز هستند را تقویت نمایید.تحقیقات نشان داده است بیوفیدبک در جهت کاهش بیماری بی اختیاری ادرار و کنترل مثانه تا 94 درصد موجب بهبودی نیز میشود.
دلایل بی اختیاری ادرار
در پاسخ به این سوال که علت اینکه افراد به بیماری بی اختیاری ادرار میشوند باید گفت که عوامل مختلفی نیز در این موضوع تاثیر دارند و در میان زنان و مردان متفاوت میباشد،یکی از متداول ترین دلایل به وجود آمدن این بیماری مرتبط با کاهش قدرت عضلات ناحیه ی کف لگن هست نیز میباشد.
سایر عواملی که نیز موج بیماری بی اختیاری ادرار نیز بتوانند بشود:
- آسیب یا بیماری عصبی
- عفونت مجاری ناحیه ادراری
- کشیدن سیگار
- چاقی
- مصرف کافئین و مایعات
- انجام فعالیت های ورزشی شدید
- انجام کارهایی که احتیاج به بلند کردم اجسام سنگین میباشد.
- افزایش سن
- عمل جراحی پروستات
- مصرف برخی داروهای خاص
- جمع شدن مدفوع در روده‌ها
روش های مختلفی نیز برای درمان بی اختیاری ادرار نیز برای زنان و مردان مختلف نیز وجود دارد،یکی از روش ها هم بیوفیدبک میباشد که توسط فیزیوتراپیست به بیمار آموزش داده میشود،بیمار نیز میتواند با روش هایی که فیزیوتراپیست به او میدهد با تقویت قدرت عضلات قسمت کف لگن و سایر تمارین و ورزش هایی که داده میشود به کنترل این بیماری و بهبود آن کمک شایانی نیز نماید.
به این ترتیب بیمار می تواند با تقویت عضلات کف لگن به کمک انجام تمرین‌های حرکتی آموزش داده شده در جلسات فیزیوتراپی از ایجاد شرایط ناخواسته پیشگیری نماید.
فیزیوتراپی چگونه به درمان بی اختیاری ادرار کمک میکند؟
هنگامی که بیمار به فیزیوتراپیست برای شروع روند درمان بی اختیاری ادرار نیز مراجعه مینماید؛فیزیوتراپیست روند شیوه درمان را در یک اتاق درمانی به صورت خصوصی انجام میدهد تا بیمار نیز بتواند احساس آرامش و امنیت خود را حفظ نماید،در ابتدا وضعیت بیمار به صورت کامل مورد ارزیابی قرار میگیرد.
سوالاتی از بیمار راجع به رژیم غذایی و سبک تغذیه و همچنین لایف استایل بیمار،سوالاتی راجه به اینکه آیا بیمار سابقه ی جراحی نیز داشته است یا خیر؟و…؛در ادامه روند ارزیابی بیمار نیز از معاینه ی فیزیکی برای بیمار نیز به کار برده میشود تا درمانگر نیز بتواند بررسی نماید وضعیت قرارگرفتن قسمت های مختلف بدن از جمله کمر و عضلات ناحیه ی شکم.
فیزیوتراپیست نیز بعد از انجام معاینه بیمار،توضیحات کافی و لازم راجع به روش و روند درمان برای بر طرف کردن بیماری نیز به بیمار میدهد.
روش های درمانی که در فیزیوتراپی برای درمان بی اختیاری ادرار وجود دارد عبارت اند از:
- تمرین‌های مربوط به عضلات کف لگن برای تقویت این عضلات به بیمار تجویز میشود و میتواند شامل استفاده از مخروط واژینال و بیوفیدبک باشد.
- آموزش حرکت‌های مناسب روده برای عبور مدفوع بدون نیاز به وارد کردن فشار به عضلات کف لگن
- بیوفیدبک
- در روش درمانی تحریک الکتریکی از الکتریسیته جاری برای تقویت عضلات کف لگن استفاده میشود. این روش ممکن است در صورتی برای بیمار استفاده شود که تمرین‌های حرکتی عضلات کف لگن تاثیرگذاری خود را از دست بدهند.
ساختار جلسات بیوفیدبک
برای انجام جلسات بیوفیدبک،در قسمت شروع آن بیوفیدبک درمانی ابتدا با قرار دادن سنسورهای خاصی بر روی بدن بیمار نیز آغاز میشود.گاهی اوقات در برخی موارد سنسورهای کوچکی در ناحیه ی نزدیک مقعد قرار میگیرد.
برای تجزیه و تحلیل فشار ناشی از قسمت شکم بر روی قسمت لگن سنسورهایی به قسمت شکم وصل میگردد.که بعد از انجام این کار بیمار شروع میکند به انقباض ماهیچه قسمت شکم و همچنین ماهیچه ناحیه کف لگن که با این کار بیمار آموزش میبیند که کم کم بتواند بیماری بی اختیاری ادرار خود را نیز کنترل نماید.
در نتیجه بیمار به مرور زمان با ورزش ها و سایر مواردی که درمانگر به بیمار میدهد عضلات ناحیه ی کف لگن خودرا قوی تر مینماید و در نتیجه در پیشگیری از خروج ادرار به صورت بی اختیار موفق تر عمل خواهد کرد و بیماری فرد بیمار بهبود میابد تا جایی که بتواند ادرار خود را کنترل نماید تا بتواند وقتی به توالت رسید بدون ریزش بدون اختیار ،خود را کنترل نماید.
هدف های درمانی فیزیوتراپی در بیماری بی اختیاری ادرار
اهداف کوتاه مدت
- تقویت انقباض عضلات ماهیچه ناحیه لگن
- تقویت بازداری انقباض‌های شکمی نابهنجار برای بهبودی نیاز فوری برای ادرار
- قدرت و استحکام ماهیچه‌های ناحیه ی لگن را بهبود ببخشید
- تقویت انقباض‌های انتخابی ماهیچه قسمت لگن بدون انقباض‌های ناحیه شکمی
- بهبودی ظرفیت و گنجایش کیسه مثانه
- بهبودی هماهنگی ماهیچه‌های ناحیه ی کف لگن در پاسخ به احتیاج فوری برای ادرار کردن
- انقباض شکم را کاهش دهید.
اهداف بلند مدت
- کاهش فراوانی دوره‌های بی اختیاری ادرار در بیمار
- کاهش دفع های زیاد
- کاهش بد کار کردی دفع و خطرهای مرتبط برای ابتلا به عفونت مثانه
- کاهش احتیاج آنی به دفع ادرار
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در سردار جنگل – فیزیوتراپی در غرب تهران – فیزیوتراپی در آیت الله کاشانی – فیزیوتراپی در جنت آباد
